1. Accessibility là gì

• Điện thoại di động đã và đang trở thành một vật bất ly thân với mỗi người chúng ta. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, mọi người sẽ cảm thấy khó khăn trong việc sử dụng điện thoại di động. Điều này bao gồm một người bị mù bẩm sinh hoặc mất kỹ năng vận động trong một tai nạn. Điều này cũng bao gồm cả những người không thể sử dụng tay vì họ đang bế một đứa trẻ. Bạn có thể gặp khó khăn khi sử dụng điện thoại khi đeo găng tay khi trời lạnh. Có thể bạn gặp khó khăn trong việc phân biệt các mục trên màn hình khi trời sáng.
• Trong những trường hợp này, thứ họ cần chính là những hỗ trợ từ những chiếc điện thoại thông minh. Accessibility từ đó được sinh ra để hỗ trợ chúng ta.
• Dịch vụ trợ năng (Accessibility) là một tính năng của Android Framework được thiết kế để cung cấp phản hồi điều hướng thay thế cho người dùng thay mặt cho các ứng dụng được cài đặt trên thiết bị Android. Dịch vụ trợ năng có thể thay mặt ứng dụng giao tiếp với người dùng, chẳng hạn như bằng cách chuyển đổi văn bản thành giọng nói hoặc cung cấp phản hồi xúc giác khi người dùng di chuột trên một khu vực quan trọng của màn hình. Phòng học mã này chỉ cho bạn cách tạo một dịch vụ trợ năng rất đơn giản.

2. Ứng dụng của Accessibility trong Android

• Switch Access: cho phép các người dùng android bị hạn chế vận động tương tác với điện thoại qua một hoặc nhiều nút.
• Voice Access (beta): cho phép các người dùng Android bị hạn chế vận động điều khiển thiết bị bằng cử chỉ giọng nói.
• Talkback: một trình đọc màn hình thường được người khiếm thị hoặc người mù sử dụng.

3. Hướng dẫn cài đặt Accessibility Service

Cách cài đặt Accessibility Service trong project Android

• Accessibility yêu cầu các điện thoại chạy chúng phải có phiên bản từ Android 7 trở lên
• Cùng xem chúng ta cần những gì trong file AndroidManifest của service này

<manifest xmlns:android="http://schemas.android.com/apk/res/android">
    <application>
        <service
            android:name=".HelperService"
            android:permission="android.permission.BIND_ACCESSIBILITY_SERVICE" android:exported="true">
            <intent-filter>
                <action android:name="android.accessibilityservice.AccessibilityService"/>
            </intent-filter>
            <meta-data
                android:name="android.accessibilityservice"
                android:resource="@xml/helper_service"/>
        </service>
    </application>
</manifest>

• Để có thể chạy service này ta cần thêm quyền android:permission=”android.permission.BIND_ACCESSIBILITY_SERVICE”
• Sau đó ta thêm file metadata vào service: @xml/helper_service

<accessibility-service xmlns:android="http://schemas.android.com/apk/res/android"
    android:accessibilityFeedbackType="feedbackGeneric"
    android:accessibilityFlags="flagDefault"
    android:canPerformGestures="true"
    android:canRetrieveWindowContent="true" />

• Để thực hiện thao tác vuốt, android:canPerformGesture được đặt thành true
• Để truy cập nội dung cửa sổ, android:canRetrieveWindowContent được đặt thành true.

Sau đó, để triển khai các chức năng của AccessibilityService, chúng ta phải tạo một Service kế thừa AccessibilityService

public class HelperService extends AccessibilityService {
    @Override
    public void onAccessibilityEvent(AccessibilityEvent event) {
    }
    @Override
    public void onInterrupt() {
    }
}

• Chúng ta sẽ tạo một view để hiển thị các nút bấm chức năng hỗ trợ trong service này

<LinearLayout xmlns:android="http://schemas.android.com/apk/res/android"
    android:orientation="vertical"
    android:layout_width="match_parent"
    android:layout_height="wrap_content">
    <Button
        android:gravity="start"
        android:id="@+id/power"
        android:text="@string/power"
        android:layout_width="wrap_content"
        android:layout_height="wrap_content"/>
    <Button
        android:id="@+id/volume_up"
        android:text="@string/volume_up"
        android:layout_width="wrap_content"
        android:layout_height="wrap_content"/>
    <Button
        android:id="@+id/volume_down"
        android:text="@string/volume_down"
        android:layout_width="wrap_content"
        android:layout_height="wrap_content"/>
    <Button
        android:id="@+id/swipe_down"
        android:text="@string/swipe_down"
        android:layout_width="wrap_content"
        android:layout_height="wrap_content"/>
    <Button
        android:id="@+id/swipe_right"
        android:text="@string/swipe_right"
        android:layout_width="wrap_content"
        android:layout_height="wrap_content"/>
</LinearLayout>

• Kết quả chúng ta sẽ có được một view như sau:

• Trong hàm onServiceConnected() của HelperService, chúng ta có thể khởi tạo một giao diện sử dụng quyền WindowManager.LayoutParams.TYPE_ACCESSIBILITY_OVERLAY – thứ sẽ giúp chúng ta vẽ lên trên màn hình.

    @Override
    protected void onServiceConnected() {
        WindowManager wm = (WindowManager) getSystemService(WINDOW_SERVICE);
        mLayout = new FrameLayout(this);
        WindowManager.LayoutParams lp = new WindowManager.LayoutParams();
        lp.type = WindowManager.LayoutParams.TYPE_ACCESSIBILITY_OVERLAY;
        lp.format = PixelFormat.TRANSLUCENT;
        lp.flags |= WindowManager.LayoutParams.FLAG_NOT_FOCUSABLE;
        lp.width = WindowManager.LayoutParams.WRAP_CONTENT;
        lp.height = WindowManager.LayoutParams.WRAP_CONTENT;
        lp.gravity = Gravity.TOP;
        LayoutInflater inflater = LayoutInflater.from(this);
        inflater.inflate(R.layout.action_bar, mLayout);
    }

Thiết lập các chức năng cho AccessibilityService

• Từ các quá trình cài đặt trên chúng ta đã có giao diện cho service của mình, giờ là lúc chúng ta thêm các chức năng cho các nút bấm này
• Ví dụ về chức năng tắt nguồn

    private void configurePowerButton() {
        Button powerButton = mLayout.findViewById(R.id.power);
        powerButton.setOnClickListener(view -> performGlobalAction(GLOBAL_ACTION_POWER_DIALOG));
    }

• Ví dụ về chức năng tăng âm lượng:

    private void configureVolumeButtonUp() {
        Button volumeUpButton = mLayout.findViewById(R.id.volume_up);
        volumeUpButton.setOnClickListener(view -> {
            AudioManager audioManager = (AudioManager) getSystemService(AUDIO_SERVICE);
            audioManager.adjustStreamVolume(AudioManager.STREAM_MUSIC,
                    AudioManager.ADJUST_RAISE, AudioManager.FLAG_SHOW_UI);
        });
    }

• Ví dụ về chức năng vuốt màn hình:

    private void configureSwipeButtonDown() {
        Button swipeButton = (Button) mLayout.findViewById(R.id.swipe_down);
        swipeButton.setOnClickListener(view -> {
            Path swipePath = new Path();
            swipePath.moveTo(100, 1000);
            swipePath.lineTo(100, 100);
            GestureDescription.Builder gestureBuilder = new GestureDescription.Builder();
            gestureBuilder.addStroke(new GestureDescription.StrokeDescription(swipePath, 0, 500));
            dispatchGesture(gestureBuilder.build(), null, null);
        });
    }

4. Chạy thử trên thiết bị thật

• Để chạy service này trên thiết bị thật, chúng ta phải chỉnh sửa phần configurations của mục run, chọn Launch Options là Nothing

• Khi service đã được chạy thành công từ Android Studio, chúng ta phải vào phần Settings -> Additional settings -> Accessibility, chọn đến phần Downloaded Apps chúng ta sẽ thấy tên service của chúng ta (HelperService), ấn chọn vào service và bật service lên. Giao diện các chức năng hỗ trợ của chúng ta sẽ hiển thị lên.

• Demo trên thiết bị thật

5. Những hiểm nguy từ Accessibility Service

• Accessibility Service được sinh ra với một mục đích rất tốt, đó là hộ trỡ những người khuyết tật hoặc những người hạn chế, khó trong các vận động. Tuy nhiên với các khả năng có thể đọc được các dữ liệu trên màn hình, điều khiển điện thoại,… nếu như chúng được sử dụng vào mục đích xấu thì sẽ rất dễ gây nguy hiểm, rủi ro bảo mật thông tin đến cho chủ sở hữu điện thoại.

Để phòng tránh những rủi ro tiềm ẩn này thì chúng ta nên có những biện pháp phòng tránh như là:

• Chỉ cài đặt các ứng dụng trên các chợ chính chủ của các hệ điều hành. Accessibility Service được đánh giá là một quyền nguy hiểm. Vậy nên việc kiểm duyệt các ứng dụng này diễn ra rất nghiêm ngặt.
• Không tải/ cài app từ các nguồn không chính thống, trên các đường link lạ
• Với các ứng dụng có yêu cầu quyền này, hãy đọc kỹ các điều khoản dịch vụ.

Author: LamNT59
References: https://codelabs.developers.google.com/codelabs/developing-android-a11y-service#0
Github Demo: https://github.com/lamdev99/HelperService